Trong thời đại kỹ thuật số, nơi chiếc điện thoại thông minh trở thành vật bất ly thân và mạng xã hội là một phần không thể thiếu trong đời sống hàng ngày, thanh thiếu niên đang phải đối mặt với một nguy cơ âm thầm nhưng nghiêm trọng: mất khả năng tập trung – một kỹ năng sống thiết yếu để trưởng thành và thành công.
Theo báo cáo năm 2021 của Common Sense Media, thanh thiếu niên từ 13 đến 18 tuổi dành trung bình gần 9 tiếng mỗi ngày trước màn hình. Báo cáo năm 2023 tiếp tục chỉ ra rằng các em nhận được khoảng 240 thông báo/ngày và kiểm tra điện thoại hơn 100 lần. Đó không chỉ là thói quen – đó là một kiểu sống bị gián đoạn liên tục.
Nhà tâm lý học xã hội Jonathan Haidt, giáo sư tại Đại học New York, cảnh báo: “Khi bạn không thể tập trung, bạn không thể học, không thể làm việc sâu, và không thể phát triển bản thân một cách toàn diện.” Trong cuộc trò chuyện cùng Oprah Winfrey, ông mô tả một thế hệ đang đánh mất khả năng tư duy bền bỉ – thứ mà ông gọi là “một kỹ năng nền tảng của trí tuệ trưởng thành”.
Là một nhà tâm lý, tôi thấy rõ điều này trong quá trình trị liệu và đánh giá tâm lý cho các thanh thiếu niên. Nhiều em gặp khó khăn trong việc ngồi yên học bài 30 phút mà không cần kiểm tra điện thoại. Một số em thậm chí cảm thấy “trống rỗng” hoặc bồn chồn nếu không có thiết bị bên cạnh – dấu hiệu của sự phụ thuộc.
Tại sao tập trung lại quan trọng đến thế?
Sự tập trung không chỉ giúp học sinh học tốt hơn. Nó còn là chìa khóa để phát triển tư duy phản biện, khả năng giải quyết vấn đề, sáng tạo và cả sự tự nhận thức – những yếu tố không thể thiếu khi bước vào đời sống trưởng thành. Trong môi trường làm việc hiện đại, khi mọi thứ ngày càng đòi hỏi tính chuyên sâu và khả năng thích nghi, một người thiếu khả năng tập trung sẽ bị bỏ lại phía sau.
Vậy chúng ta cần làm gì?
1. Giới hạn thời gian sử dụng thiết bị: Gia đình nên đặt ra quy tắc rõ ràng về thời gian “cai điện thoại” mỗi ngày, đặc biệt là trong giờ học và giờ ăn.
2. Khuyến khích hoạt động không màn hình: Đọc sách, thể thao, sáng tạo nghệ thuật hay tham gia các hoạt động xã hội ngoài đời thực giúp não bộ phát triển khả năng tập trung.
3. Thiền chánh niệm và kỹ thuật thở sâu: Những phương pháp này đã được chứng minh là giúp tăng khả năng kiểm soát sự chú ý và giảm lo âu.
Đặc biệt các trader vừa là lời cảnh tỉnh tới bản thân, con trẻ, đồng thời rèn luyện sự tập trung còn là điều tối quan trọng trong giao dịch thành công của mỗi trader, đôi khi các bạn sẽ phải có câu thần chú trước mỗi khi vào lệnh để tập trung năng lượng tích cực cho mình!